Kaygıyı düşündüğünüzde aklınıza hangi belirtiler gelir? Çarpıntılı bir kalp ve terli avuç içleri? Belki nefes darlığı, hareketsiz oturamama veya tek bir düşünceye odaklanamama hissi.
Kaygı belirtilerinin hepsinden, genellikle düşünmediğimiz veya konuşmadığımız bir tanesi öfkedir. Kaygı sizi rahatsız edici derecede sinirli yapsa da veya her şeyi tüketen bir öfke yaşasanız da, kaygının öfkeyle bağlantısı yaygındır, ancak genellikle dile getirilmez. Kendi kaygım ortaya çıktığında, her küçük ses çığlık atmamı ister. Bu gibi zamanlarda, eşyaları fırlattım veya sevdiklerime saldırdım. Kontrol edilemez hissettiriyor, sanki içimden başka bir şey fışkırıyormuş gibi.
Bu tür mantıksız öfke utanç verici geliyor, ancak öz şefkat, anlayış ve bazen terapi ile üstesinden gelinebilir. Öfkeyi kaygınızın bir parçası olarak yaşıyorsanız, yalnız olmadığınızı bilin. Bununla başa çıkmanın sağlıklı yolları var ve utanılacak bir şey değil. Aksine, zaten yorucu bir bozukluğun zor bir belirtisi.
İşte bu yüzden ruh sağlığı topluluğumuzdan kaygı-öfke vurduğunda ne yaptıklarını bizimle paylaşmalarını istedik.
İşte bize söyledikleri:
- “Sadece konuşmuyorum. Sessiz kalıyorum ve etrafımdaki herkesi ve her şeyi görmezden geliyorum. Muhtemelen başa çıkmanın en iyi yolu değil ama düşüncelerimi sakinleştirmek ve daha mantıklı olmak için bana zaman veriyor.”
- “Kendimi odama veya yalnız kalabileceğim bir yere çekiyorum. Gerçekten kaygılı olduğumda kardeşlerime veya aile üyelerime en ufak bir şey için çıkışma eğiliminde oluyorum.”
- “Kaygım genellikle bunalmış olmaktan kaynaklanıyor. Bu daha sonra çok fazla öfkeye dönüşüyor. Küçük şeyler, geçmiş şeyler ve şimdiki şeyler hakkında öfke. Benim için işe yarayan bir başa çıkma mekanizması duş almak. Kafamdaki suyun hissi farkındalık yaratıyor ve bu da rahatlamama yardımcı oluyor.”
- “Duraksayıp kendime öfkenin, gerçekte ne hissettiğimi tanımlayamadığım için olduğunu hatırlatıyorum (ve muhtemelen kendimi uzaklaştırıp işleyebilene kadar da öyle olmayacak) bu yüzden onu azaltmak ve kabul edilebilir olduğu kadar çabuk uzaklaşmak için elimden geleni yapıyorum.”
- “Etrafımdaki insanlara biraz yalnız kalmaya ihtiyacım olduğunu söylüyorum. Çoğu zaman, kaygımın ve sonuç olarak öfkemin yönlendirileceği konular kocam ve çocuklarım oluyor. Sinirlilik artmaya başladığında patlamanın geldiğini hissedebiliyorum, bu yüzden hemen bir adım geri çekilip kendi başıma sessiz bir odaya gidiyorum. Çocuklarıma (ve kocama) onlara kızgın olmadığımı, bunun kaygım olduğunu açıklıyorum. Bu şekilde, kimsenin yanlış bir şey yapmadığını biliyorlar. Oğlum (6 yaşında) da bir kaygı bozukluğuna sahip, bu yüzden ipuçlarını benden alıyor ve öfkesinin kabardığını hissettiğinde odasına girmeye başladı.”
- “Öfke olup olmadığını bilmiyorum ama kesinlikle tahriş. Nefesime çok odaklanıyorum. Burundan içeri, tut, ağızdan dışarı. Büyük ‘karın’ nefesleri.”
- “Soğuk duş alıyorum. İnsanlar gergin veya üzgün olduklarında yüzlerine su çarptığında, sistemimizi sıfırlıyor ve kelimenin tam anlamıyla serinlememizi sağlıyor gibi hissediyorum. Bu yüzden öfke ve/veya kaygı yaşadığımda soğuk(ça) bir duş alıyorum. Duş alma gibi basit bir görev bile kendimi çok daha iyi hissetmemi sağlayabiliyor.”
- “Sadece bunun üstesinden geliyorum. Çevremdeki insanlara kaygımın öfke olarak ortaya çıktığını söylemeyi ve kendimi daha iyi hissedene kadar kendimi durumdan uzaklaştırmayı öğrendim.”
- “Topraklayıcı uçucu yağlar. Olan biteni ‘iyileştirmezler’ ancak göz hareketi duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) terapisiyle birlikte kurtarıcı bir lütufturlar.”
- “Kendimi durumdan uzaklaştıramıyorsam, hissettiğim şeyin öfke değil, gerçekten kaygı olduğunu kabul etmek için elimden geleni yapıyorum ve ardından kaygıma neyin sebep olduğunu belirliyorum. Öfkem, erkek arkadaşım gibi kaygımın farkında olan birine yönelikse, ona kaygılı hissettiğimi söylüyorum, böylece biraz gergin olabileceğimi biliyor.”
- “Müzik dinliyorum ve koşuyorum. Öfkemi gideren tek şey bu. Kaygımı her zaman öfke yoluyla ifade ediyorum çünkü aslında ne kadar duygusal olduğumu gizliyor. Kulaklığımı takıyorum, spor ayakkabılarımı bağlıyorum ve dünyayı dışarıda bırakıyorum.”
- “Telefonumda bir günlük uygulaması (Writeaday) var. Telefonum genellikle yanımda oluyor, bu yüzden kaygım tavan yaptığında öfkemi sağlıklı bir şekilde ifade etmenin en hızlı yolu düşüncelerimi o günlüğe yazmak. Sonra, yazdıklarıma olumlu bir yanıt yazabiliyorum, deneyimimi yeniden yazmanın/yeniden çerçevelemenin bir yolu.”
- “Kaygımın beni her zaman aşırı yorgun hissettirdiğini görüyorum ve bu genellikle öfkeli olmamın önemli bir nedeni. Bu yüzden öfkeyle tepki vermek yerine genellikle sadece uyuyorum ve uyandığımda kendimi daha sakin hissediyorum.”
- “Yürüyüşe çıkıyorum. İnsanlardan uzaklaşıp onlara çıkışmamak veya saldırmamak için bunun yardımcı olduğunu düşünüyorum. Uzun bir yürüyüş genellikle kafamı boşaltıyor ve genellikle geri döndüğümde artık öfkeli olmuyorum. Her zaman işe yaramıyor, ne kadar kaygılı olduğuma bağlı.”
- “Köpeklerimle birlikte olmak gerçekten yardımcı oluyor. Üzgün olduğumu anlayabiliyorlar ve beni daha iyi hissettirmeye çalışıyorlar.”
- “Öfkeli, yüksek sesli rock şarkıları dinlerken uzaklaşıyorum. Sadece yürüyüp yürüyorum, bir iki dakika dinleniyorum ve sonra net bir hedef olmadan tekrar yürüyorum.”
- “Geri çekiliyorum, onunla oturuyorum ve sonra onu araştırmaya ve/veya yazmaya kanalize etmeye çalışıyorum. Genellikle ne kadar hasta olduğumla karşılaştırıldığında ne kadar destek aldığımı hayal kırıklığına uğratan öfkeyle tetiklenen araştırma çılgınlıklarım sırasında rahatsızlıklarım ve semptomlarım hakkında çok şey öğrendim. Son zamanlarda, başkalarının da öğrenmesine yardımcı olmak için bulduklarımı paylaşmaya daha yatkınım.”
- “Evi temizliyorum. Kaygım artarsa ve gerçekten sinirlenirsem, temizlemeye başlarım. Bu, öfkeli olduğum veya kaygıma neden olan şeyin dışında bir şeye odaklanmamı sağlıyor. Ayrıca, evim temiz oluyor ve bu da kendimi daha iyi hissetmemi sağlıyor.”
- “Bir ton yazıyorum. Günlüğümün sayfalarını tüm korkunç şeylerle dolduruyorum. Biraz üzücü ama işe yarıyor. Onları tekrar okumamaya çalışıyorum ama başvurmam gerekirse geriye dönüp bakmak faydalı oluyor.”
- “Rahatlamak için Resident Evil, Drakengard veya Bioshock gibi video oyunları oynama eğilimindeyim. Ya da evimi temizlerim. Zihnimi başka bir şeyle meşgul etmeme yardımcı oluyor ve oldukça çabuk sakinleşiyorum.”
- “Öfkemin genellikle bipolar bozukluktan ziyade kaygıdan kaynaklandığını fark ettiğimde, bilişsel davranışçı terapi (BDT) ile yönetmek daha kolay hale geldi. Öfkeyi neyin tetiklediğini anlamamı ve bu konuda yapabileceğim bir şey olup olmadığına karar vermemi sağlıyor. Kaygıya neden olan sorunu çözebiliyorsanız, harekete geçmek öfkeyi hafifletir.”